Kurmes Dernegi Resmi Web Sitesi

» VAHŞET GÜN YÜZÜNE ÇIKIYOR

11 Nisan 1997’de çıkan çatışmada yaşamını yitiren 24 PKK’linin gömülü olduğu toplu mezarın açılmasına savcı, insan hakları savunucuları ve ailelerin gözetiminde başlandı. Kazı alanına avukatlar ve kazı çalışması yapan personel dışında kimse yaklaştırılmadı. Alana giden CHP Milletvekili Hüseyin Aygün ise ailelerce protesto edildi.


» İKİ NOKTADA ÇOK SAYIDA KEMİK

Görgü tanıklarının anlatımları üzerine Çemişgezek Jandarma Karakolu’na 150 metre uzaklıktaki yol kenarında iki ayrı yerde kazı çalışması yapıldı. Çalışmalarda şu ana kadar çok sayıda kemik çıkarıldı. Görgü tanıklarının verdiği ifadelere göre, toplu olarak gömülenlerin 24 kişiden fazla olabileceği tahmin ediliyor. 

Dersim’e katliam anıtı dikilecek

70 bini aşkın insanın katledildiği Dersim’de her gün yeni bir toplu mezar gün ışığına çıkarken, Qisle’de aynı aileden 54 kişinin kurşuna dizildikten sonra yakıldığı Remedan Vadisi’nde anıt dikilecek. Çalışmaya öncülük edenlerden Alman Kuzey Ren Westfalye Eyaleti Temsilcisi Süleyman Ateş, “Vahşeti unutmayacağız, unutturmayacağız” dedi
.

 

Hakikatler burada katiller nerede?

Dersim’in Çemişgezek ilçesinde 11 Nisan 1997 tarihinde Aliboğazı kırsalında çıkan çatışmada yaşamını yitiren ve PKK’li oldukları belirtilen 24 kişinin gömüldüğü toplu mezarın açılması için Malatya Özel Yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı’nın kararı üzerine olay yerinde kazı çalışması başlatıldı.

Kazı çalışmaları dün saat 10.00’da Malatya Özel Yetkili Cumhuriyet Savcısı Şeref Gürkan, 2 Adli Tıp uzmanı ve 2 antropolog gözetiminde Çemişgezek Jandarma Karakolu bahçesinin tel örgülerinin dibinde başladı. Mezarlarda yakınlarının bulunduğunu belirten ailelerin yanı sıra BDP Çewlîg Milletvekili İdris Baluken, Dersim Belediye Başkanı Edibe Şahin, Amed Baro Başkanı Mehmet Emin Aktar, Dersim Baro Başkanı Fatma Kalsen, ailelerin avukatları, ilçe belediye başkanları, kardeşi Ali Yıldız’ın toplu mezarda olduğunu belirterek 65 gündür ölüm orucu eylemi yapan Hüsnü Yıldız ve 200 kişilik grup kazı çalışmalarını izledi.

CHP’li Aygün’e protesto

CHP Dersim Milletvekili Hüseyin Aygün’ün savcı ile birlikte olay yerine gelmesi ailelerin tepkisine neden oldu. Aileler, Aygün’e tepki göstererek, “Seni mezarlarımızın başında istemiyoruz. Cenazelerimiz üzerinde politika yapma. Mezarlarımızı terk et yoksa mezarları açtırmayacağız” diyerek, söz konusu taleplerini savcılığa iletti. Milletvekili Aygün tepkilere rağmen kazı bölgesinden ayrılmadı. Ailelerin sık sık Aygün’ü yuhalaması üzerine Aygün’ün savcıya, avukatları ve aileleri kastederek, “Bunlar PKK’nin provokatörleridir” dediği belirtildi. Ailelerin Aygün’e tepkisi ise devam etti.

Aileler kazıya yardım etti

Malatya Özel Yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı’nın kararı üzerine Malatya Adli Tıp uzmanlarınca Çemişgezek Jandarma Karakolu bahçesinin tel örgülerinin dibinde yapılan incelemenin ardından kazı işlemi Çemişgezek Belediyesi Mezarlıklar Müdürlüğü personelinin kazma kürek çalışmalarıyla devam etti. İki personelin yetersiz kalması üzerine savcılık izniyle olay yerinde bulunan PKK’lilerin aileleri ve yurttaşlardan oluşan 10 kişilik bir ekip de yardıma çağrıldı.

7 cenaze bulundu

Toplu olarak gömülen 24 kişiye ait toplu mezara ilişkin bir görgü tanığının ifadeleri doğrultusunda iki ayrı yerde daha kazı çalışması başlatıldı. Söz konusu çatışmada yaşamını yitiren Doğan kod isimli Dersim’in Xozat (Hozat) ilçesi nüfusuna kayıtlı PKK’linin yakını Cemal Kurtulmuş’un savcıya verdiği bilgi üzerine, Çemişgezek Jandarma Karakolu’nun tel örgülerinin hemen dibinde iki ayrı noktada daha kazı çalışması başlatıldı. PKK’li oldukları belirtilen 24 kişinin gömüldüğü toplu mezarlarda 7 kişiye ait kemiklere ulaşıldı. Söz konusu noktada 8 kişinin defnedildiği belirtiliyor. Çemişgezek Jandarma Karakolu’na 150 metre uzaklıktaki yol kenarında kemiklerin çıktığı noktanın 30 metre uzağındaki ikinci noktada ise kazı işlemleri devam etti. Görgü tanıklarının verdiği bilgilere göre söz konusu yerde 18 kişinin gömülü olabileceği ve toplu olarak gömülenlerin 24 kişiden fazla olabileceği ifade ediliyor. Öte yandan Çemişgezek Jandarma Karakolu’nda toplu mezarlara ilişkin kroki bulunduğu belirtilmesine rağmen, karakol yetkililerinin krokileri imha etmiş olabileceği belirtildi. Kazılara bugün devam edilmek üzere ara verildi. Geçen yıl Bedlîs (Bitlis) Mutkî’de jandarma karakolunun bahçesi ve çöplüğünde yapılan toplu mezar kazısında 18 kişiye ait kemikler bulunmuştu. Savcı daha sonra kazıları durdurmuştu.

Toplu mezarın anıtı dikilecek

CHP’nin iktidar olduğu Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Bakanlar Kurulu tarafından yürürlüğe konulan Şark Islah Kanunu adı altında 1937 yılında Dersim’e Askeri Harekat başlatması sonucu 70 bini aşkın sivil insanın katledilmesinin yaraları halen sarılmadı. Dersim’de hemen her vadide binlerce insanın topluca katledildiği bilinirken, Qisle’nin (Nazımiye) Civrak (Sarıyayla) köyünde yaşayan ve bölgede Bertal Efendi olarak tanınan yurttaşın aile fertlerinden oluşan 54 kişi, önce askerlerce rehin alınarak Remedan Vadisi’nde kurşuna diziliyor ve daha sonra cenazeler ateşe veriliyor. Aralarında bir yaşlarında küçük çocukların da bulunduğu toplu katliam üzerine birçok ağıt ve besteler yazılırken, 54 kişinin yakıldığı yerde anıt yapılma kararı alındı. Alman GEW Kuzey Ren Westfalye Eyaleti Temsilcisi Süleyman Ateş, dünyanın dört bir yerinde sürgünde yaşayan Dersimliler ile dayanışma içerisine girerek, katliamların yaşandığı bölgelerde anıt mezarlar yapacaklarını söyledi.

‘Cesetler topluca ateşe verildi’

54 kişiden oluşan ailenin tamamının, kadın, yaşlı, çocuk demeden kurşuna dizildiğini dile getiren Süleyman Ateş, ardından cenazelerin ateşe verildiğini belirterek, şöyle devam etti: “Olaya tanık olan büyüklerimiz anlatıyorlardı. 54 kişi, Civrak köyünden Remedan Vadisi’ne kadar elleri birbirine bağla yürüyerek götürülüyorlar. Burada hepsini kurşuna dizdikten sonra tüm cenazeleri üst üste bırakıp ateşe veriyorlar. Aralarında çok sayıda küçük çocuk da var. Dedeleri 70 yaşındaki Süleyman Ağa’yı da yürüterek getiriyorlar. Ancak bir süre önce Bertal Efendi’ye askeri yetkililer ‘Karar Ankara’dan gelmiş, hepiniz sürgüne gideceksiniz’ demiş, bunlar da sürgüne gönderileceğini zannederek hiç direnmemişler.”

‘Dersim tarihine sahip çıksın’

Topluca katledilen ve cesetleri yakılan 54 kişinin anısına anıt yapma kararı çevre köy ve kurumlarla aldıkları bir karar olduğunu ifade eden Ateş, “Bize yapılan bu vahşeti unutmayacağız, unutturmayacağız. Dersim Belediyesi’nin de bu projeye destek sunmasını önemli görüyoruz. Sadece Dersim merkezde değil, ilçelerde de dili-mize, tarihimize ve kimliğimize bağlılık göstermelidir. BDP’li belediyelere büyük rol düşmektedir. Bütün Dersimlilerden tek isteğimiz, tekrardan dillerine, kültürlerine ve tarihlerine sahip çıkmalarıdır” şeklinde konuştu.

Topluca katledilen 54 kişi için yapılacak olan anıt mezarın önemli olduğunu belirten Dersim Belediye Başkanı Edibe Şahin de, halkın verdiği özgürlük mücadelesi sayesinde artık ecdatlarına sahip çıktıklarını kayderek, “Bu yerleri ölümsüz kılmak ve bir daha unutulmamak üzere anıt mezarların yapılması önemlidir” dedi.