Kurmes Dernegi Resmi Web Sitesi

Kürtler Mem Kürdistan Zin Olmalıdır

Hasan Uşak, İngiltere'nin başkenti Londra'da faaliyet yürüten Halkevi ile dayanışma konserine katılan Şıwan Perwer ile gündemdeki konular, Kürt toplumsal yapısı, sanat ve edebiyatı üzerine bir söyleşi yaptı. Kürtlerin tarihe inat yaşadıkları belirlemesini yapan Perwer, barışın ancak askerler ile gerillalar arasında olabileceğini söyledi.

Hasan Uşak

-Halkevi yararına düzenlenen konserinizde "Kürt halkı tarihe inat her zaman ayakta durmasını bilmiştir" dediniz. Tüm olumsuzluklara rağmen Kürt halkını ayakta tutan nedir?

Tarihe İnat Etmek

Ortadoğu'ya baktığımızda çok sayıda halkın tarih sahnesine çıkıp sonra da kaybolduğunu görürüz. Sümerlerden bu yana uygarlık başlatıldı ve ogünden bu yana devam ediyor. Şehirleşme Sümerlerle başlatıldı. Ortadoğu dünya uygarlığının beşiğidir. Tabi bu beşiğe yalnız bizKürtler değil, Araplar, Farslar ve diğer halklarında büyük katkılar vardır. Ortadoğu tarihinde Ahamenit ve Amorit'lerin çok büyük rolü vardır. Ahamenit Aryenlerdir, Amarit ise Samilerdir. Arap, Asuri, Babil halkları Sami kökenliyken, Farslar, Kürtler, Gotiler, Nehriler'de Aryendir yani Ahamenit kökenlidirler. Günümüzde bu haklardan çoğunun kalmadığını, bazılarının da çok azalarakazınlık olarak kaldıklarını görüyoruz. Asurilerden çok az insan kaldı. Asuriler, Babiller çok büyük bir kültürün oluşmasında rol oynadılar. Tabi Asuriler ile Babiller hep çatıştılar ertesinde Medlerle Asuriler çatıştılar. Medya'nın da Kürtlerin ataları olduğunu tarih de söylüyor. Kürtlerle Farslar her zaman iki yakın akraba gibi hem birlikte hareket ettiler hem de zaman zaman çatıştılar. Tarihte Medler diye adlandırdığımız halk Kürtlerin atalarıdır ve günümüzde hala Kürtler vardır. Farslar da vardır. Bir çok halk geldi ve kayboldu. Kürtler ise tarihe inat yaşamaya devam ettiler.

- Nedir Kürtleri tüm zorluklara rağmen ayakta tutanlar?

Alçakgönüllü Halk

Her şeyden önce ülkesini, kültürünü ve toplumsal geleneklerini seven bir halk olmasıdır. Yani büyük bir tehlike ile yüz yüze olduğu zaman direniyor ve kendini ölüme karşı savunarak yaşamını sürdürüyor. Diğer yandan Kürt halkı çok fazla alçak gönüllü ve komşularını kendisinden daha çok seven, kendisinden çok başkalarının çıkarlarını savunan ve kendilerini onlara kurban da edebiliyorlar. Bu nedenle de içerde hepparçalı kaldılar. Kürtler kime dostane, insani ve iyi niyeti ile yardım etmişse ondan zarar görmüştür bazen de ihanet ilekarşılaşmıştır. Kürtler direnişçi, iyi niyetliler ve asla vesafız değillerdir. Eğer kendilerinden çok başkalarını düşünmemiş olsalardı şimdi büyük bir devlet olarak var olacaklardı. Bu özelliklerinden dolayı devlet olamadılar ama direniçilik ve kültürel derinliklerinden dolayı datarihe inat edip günümüze kadar geldiler. Kendi dışındakilere değer verdiler ama kendi aralarında da çatıştılar. Şimdi bir Kürt evinegitseniz en güzel yiyecekleri size verirler. Çocuklarına vermez bunu misafirleri için saklarlar. Bu Kürtleri anlamak için iyi bir örnektir.

- Kürtlerde çok parçalanmışlık var. Ailedir, kabiledir, aşirettir ve daha sayabileceğimiz nedenlerle bir araya gelemiyorlar. Kürtlerin birliği nasıl sağlanabilinir?

Ulusal birlik olmayınca parçalanmışlık oluyor. Bu durumda da her kes kendi varlığını korumak istiyor. Eğer devlet olsaydı ulus olarak varolmak gibi bir sorunla karşı karşıya olacak ve onun için çalışacaktı.

- Tüm parçalanmışlığa rağmen Kürtleri bir arada tutan bir güç mü var?

Köklü Kültür

Amerika ve Kanada'da yerli halklar vardı ve bunlar Avrupa kültürleri ve dilleri karşısında kendilerini koruyamadılar ve yok oldular.Avustralya da Aburguneler var ve kendilerini koruyamadılar, şimdi herkes İngilizce konuşur. Kürtlerin günümüzde ayakta kalmalarının asıl nedenlerinden biri çok eski ve köklü bir kültüre sahip olmalarıdır. Kürtçe çok derin ve güçlü bir dildir. Kürçenin güçlü bir temeli vardır. Bir örnek vermekgerekirse Türkçe'de dersiniz ki; rüzgar, yağmur, kar, yıldırım. Yani tüm sözler bir birinden farklıdır ve aynı kökene dayanmaz ama Kürtçede hava ile ilgili tüm sözler "ba" ile başlar. Mesala ba(rüzgar), baran(yağmur), berf(kar), burusk(yıldırım) şeklidedir ve hepsi aynı kökenden türetiliyor. Kürçeden de rahatlıkla anlaşılacağı gibi Kürtlerin asaleti vardır. Asaletli ve derin bir halktır. Bu nedenle de kolay kolay yıkılmaz veayakta kalmasını bilir.

- Kürtlerde çok güçlü bir sözlü gelenek var. Sizde bu geleneği önemli oranda temsil ediyorsunuz. Peki bu sözlü geleneğin Kürt toplumundanasıl bir etkisi vardır?

Kürt yazılı edebiyatı vardır. Bir çok yazar ve şair yazılı eserler bıraktılar. Ahmede Xani, Melleyi Cizire, Ali Hariri, Feqiye Teyra,Melleyi Batê gibi isimler saymak mümkün. Günümüzde de çok sayıda yazar ve şair vardır. Ancak Kürt halkının parçalı yapısı ve süreklisaldırılarla yüz yüze olması arşivlerinin yakılmasına neden olmuştur. Bu nedenledir ki, Kürtler edebiyat ve sanatı korumak için sözlügeleneği güçlü tutmuşlar. Kürt halkı bazen öyle ihanatlerle yüz yüze geldi ki, o kadar acı yaşadı ki, aşk türkülerinde bile bir hüsran var, bir acı var, bir hayal var. Kürtler tüm acılarını sözlü edebiyat ile ifadeyekavuşturdular. Dengbejler sayesinde Kürt kültürü dilden dile günümüzde ulaşmasını bildi.

- Sözlü genelek temsilcileri dönem dönem var oldular ve aralarda da kopukluklar var. Bu süreçte gelenek nasıl kendini yaşatabildi?

15. yüzyılda Melleyi Cizire'nin yaşadığını biliyoruz. Feqiye Teyran yine aynı yüzyılda yaşadı. Daha çok sayıda yazar ve şair vardı. 17.Yüzyılda Ahmedi Xani yaşadı. Her dönemde bölgenin koşullarına göre büyük şairlerimiz de var oldular. Bu da arada bir kopukluk değil bir devamlılık olduğunu bize gösteriyor. Şairler gelenekleri yaşattıkları gibi yeniliklerde eklediler. Günümüzde de Cigerxwun, Faik Bekes, Haci Kadiri Koyi, Osman Sabri gibişairler geleneği daha da güçlendirerek bize kadar ulaştırdılar.

Asimilasyon

Kürtler Güney, Doğu Kürdistan'da asimile olmadılar ve Kürtçeyi çok önemsediler. Ancak Kuzey Kürdistan'da durum farklı oldu. Türkler daha çok Avrupa'lılara yaklaştılar, Türkçe'nin yeni bir dil olması, Kemalizmin güçlenmesi Kürtleri etkiledi. Kürtlerin ileri gelenleri yaidam edildi ya da öldürüldü. Türk devleti Kürtlere büyük zülüm yaptı. Bu nedenle bir çok Kürdü'de asimile ettiler.

- Günümüzde Kürt sanat ve edebiyatının durumu nedir? Bir çok sanatçı var ve bunlardan bazıları çok yeteneklidir. Sizce çok güçlü sanatçılar çıkacaklar mı?

Kürtler uzun tarihi bir süreç boyunca hep ezilen bir halktır. Bu baskılar halkın kendi kültürünü ve moral değerlerini yaşamasına damüsade etmemiştir. Tarih boyunca devlet olamadıkları için devlet korumasında dil, kültür ve sanat gelişmemiştir. Ama Kürtlerdeğerlerini ham madde olarak saklamasını da bilmişlerdir. Kim bu maddeyi işlemek isterse çok büyük bir zenginlikle karşılaşıyor. Çoktemiz bir kaynaktır. Bir çok Türk sanatçısı Kürt değerlerinden yararlanınca kısa sürede ünlü oluyorlar.

Şerefli Direniş

Kürtler son kaç yüz yılda devlet olamadılar ama çok şerefli bir direnişin sahibi oldular. Bu günümüzde de devam ediyor. Bu nedenle bizçok onurlu bir halkız ve gerçekliğimizle de gurur duyarız. Neyimiz varsa onu sevelim çünkü biz onu kanımızla koruduk. İdamlar, sürgünler,işkenceler gördük ve bu değerlerimizi korumasını da bildik. Bu da büyük bir değerdir ve kendi değerlerimize sahip çıkalım. Bizsanatçılar için hazır bir hammadde vardır, büyük bir imkan vardır. Günün koşullarına ve ilerici bir bakışla çalışırsak sanat alanındabüyük bir rol oynayabiliriz.

- Bu dediklerinizi yapacak genç sanatçılar var mıdır?

Sanat ve sanatçılırımıza önem vermeliyiz. Onların desteğe ihtiyacı vardır. Onlara moral vermeliyiz ki güç alsınlar ve daha yaratıcıolsunlar. Eğer onlar için imkanları oluşturursak genç sanatçılarımız çok değerli çalışmalar yapacaklardır. Çalışıyorlar da. Ve çok güzelsanatçılarımız da vardır.

- Sizin kendi deneyimleriniz genç sanatçılara aktarma konusunda bir planınız var mı?

Benim en büyük amaçlarımdan biri ülkemiz Kürdistan adının halk için bir aşka dönüşmesidir. Kürtler Mem olmalı Kürdistan Zin olmalıdır.Kendi dili ile türkü söylemek daha onur vericidir. Kendi dillerinde türkü söylemeye utanmamalılardır. Bizim dilimiz çok güzel ve geniştirgenç sanatçılar Kürtçe düşünmeli, yazmalı ve söylemelidirler. Ben inanıyorum ki çok yetenekli sanatçılar çıkacaklardır. Ve ben eminim ki çok yakın bir zamanda Kürdistan büyük bir devlet olacaktır. Kürt halkı bunun için gönülden hizmet ediyor. Yaşamın her alanında bir gelişme vardır. Artık sazını eline alıp konserden konsere dolaşmak yeterli değildir. Organize hareket etmeliyiz. Parti ve harketlerimiz güçlü olmalı ve toplumsal çalışmaları daha da güçlendirmek lazımdır. Ulusal birlik anlayışı gelişmelidir.

Ulusal Birlik

Eğer YNK, KDP, PKK ve diğer hareketler bir araya gelse, ulusal bir komite oluştursalar hep birlikte gidecez ve diyecez ki "Biz Kürtleristiyoruz" şu parti ya da diğer parti değil. Eğer ulusal bir bütünlük içinde hareket edersek taleplerimize hayır diyemezler.Biz sanatçılar da artık örgütlü olmalıyız. Bazı kurumlarımız olmalıdır ve bir araya gelmeli, görüş alış verişinde bulunmalıyız. Siyasalhareketlerde bu tür çalışmaları desteklemelidirler. Kürdistan ve Almanya da alt yapı çalışması yaptık. Müzik dersleri deveriyoruz. Elimizden ne geliyorsa yapmalıyız.

- Şıwan Perwer'in yetiştirdiği sanatçıları dinleme imkanımız olacak mı?

Bir çok sanatçı tesirimde kaldığını söylüyor. Bire bir öğrencilerim de olacak. Ben hala şarkı söylüyorum ve çok geziyorum. Yaşlandığımzamanlarda öğrencileri yanıma alıp onlarla çalışacağım.

- Biraz da siyaset konuşalım. Türkiye'de Kürt açılımı adı altında epey tartışmalar var ama bunlar asıl muhatapların

dışında yapılıyor. Kürtçeserbest ama hala Kürt sanatçılar sorugulanıyor. Kürt meselesini Kürtlersiz hal etmeye çalışıyorlar. Siz konuya yakın bir kişi olarakne diyeceksiniz? Hangi Kürt hareketi olursa olsun Türk devletine karşı mücadele ederse terörist diyecekler. Biz Kürtler bu hareketlerin ulusal olduklarını,hizmet ettiklerini, halk için çalıştıklarını biliriz. Bizden bazıları savaşmalıdır. Başka çaremiz yok. Eğer karşımızdakiler barış isterlerse biz ona hazırız. Sayın Öcalan yıllardan beridir barış talebinde bulunuyor. Kürtler hez zaman barış çağrısında bulundular ama Türkiyeyetkilileri buna yanaşmadılar.

Gerilla ve Asker

Savaşanlar gerilla ile askerlerdir. Eğer barış lazımda her şeyden önce bu iki güç arasında yapılmalıdır. Zaten Kürt halkı ile Türk halkıarasında bir savaş yok. Eğer barış parlemento da yapılacaksa DTP ile olmalıdır. Eğer hükümet biz açılım yapacağız ve kimseyi karıştırmayızdiyorsa durum farklı olur ve Kürtler bunu kabul etmezler.

- Sizi Türkiye'ye davet ettiler. Gitseydiniz neler olurdu?

Benimle sorun hal olmaz. Benimle barış yapmak istiyorlar. Benim kimse ile barışmak gibi bir sorunum yok. Ben zaten barışık durumdayım.Ortada bir halk var. Kiminle savaşıyorsan onunla barış yapın. Bu Şıwan Perwer'in Türkiye'ye gitme sorunu değil, bir özgürlük sorunudur,halkın sorunudur. Sayın Öcalan uzun yıllardır tecrit koşullarında yaşıyor. Bu durumu halk kabul etmez. Onun her sözü Kürt halkı için değerlidir. Artık bu terörist söylemlerinden de vazgeçilmelidir. Barışı isteyenler terörist olamazlar.

- Sizin gelmenizi istediler gidebilseydiniz ne yapardınız?

Benden arabuluculuk isterlese giderim onlar ile DTP arasında ilişki geliştiririm. Sorunu ciddi ele almak lazım. DTP'dekiler benimarkadaşlarımdır. Bir grup Kürt milletvekili AKP içinde var. Onlarla da konuşurum. Ve sorunu masaya yatırırım. Bu terör söylemlerinin artıkbir kenara bırakılmasını isterim. Sorun bir halkın özgürlük sorunudur. Terörist gruplar küçük gruplardır. Binlerce insan terörist olamaz.

- Herkesin kafadında bir Şıwan Perwer var. Şıwan Perwer kendisini nereye koyuyor?

Ben kendimi kimsenin yerine koymuyorum. Herkesin ayrı yeri vardır. Ben halkımın Şıwan Perweriyim. Dostluğun, barışın, özgürlüğün ŞıwanPerweriyim. İsyancı Şıwan Perwerim. Her şeyden önce halka sahip çıkmak lazımdır. Özgürlük herkes için istenmelidir. Ama biz bir millet olarak özgür değiliz ve önce kendi özgürlüğümüzü almalıyız. İşte ben bu isyanın sesiyim.

- Bir mesajınız var mı?

Halkevi çalışmalarını kutluyorum. Kendilerin amaç edindiklerine ulaşacakları konusunda umutluyum. Yeni binasında kendisini daha daörgutleyecektir ve daha geniş alanda hizmet sunacaktır. Ve bundan daha iyi adımlar atılacaktır ve bizler artık senfoni orkestraları ile çalışmalyız ve hep birlikte daha iyisini yapacağız.