Kurmes Dernegi Resmi Web Sitesi

Evren Sorgulandı Ama Asıl Sorular Sorulmadı

Darbe lideri  Kenan Evren 31 yıl sonra  12 Eylül 1980 askeri darbesiyle ilgili ilk kez  ifade verdi. Özel yetkili Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekili Hüseyin Görüşen bir özel yetkili savcı ile birlikte "Anayasal düzeni değiştirmek" suçlamasıyla ilgili soruşturma çerçvesinde dönemin genel kurmay başkanı olarak 1980 darbesinin liderliğini yapan, darbe gerçekleşince devlet başkanı olan Evren'in ifadesini  aldı.

Evren'in iki buçuk saat süren, 12 soru yöneltilen ifadesi sağlık sorunları nedeniyle ikamet olarak kullandığı Merkez Orduevi general lojmanında alındı.

Evren: Demokrasi elden gidiyordu

Radikal gazetesinin haberine göre,  Evren, "1961 Anayasası'na göre yönetime el koymanın suç olduğu halde  buna rağmen neden darbe yaptığını sorması üzerine Evren şöyle cevap verdi:

"Günde en az 20 kişi hayatını kaybediyordu. Demokrasi elden gidiyordu. Çorum ve Kahramanmaraş olayları yaşanmıştı. Memleketin durumu facia halindeydi. Polis olaylara müdahale etmede yetersiz kalıyordu. Ülke güvenliğini sağlayacak yasaların çıkarılması gerekiyordu. Ancak Meclis çalışamıyordu. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) İç Hizmet Kanunu'nun 35. Maddesi'nin verdiği yetkiye dayanarak yönetime el konuldu."

"Ülkenin şartları yönetime el koymamızı gerektiriyordu"

"Yönetime el koymaya tek başınıza mı karar verdiniz? Nasıl karar alındı?" sorusuna  yanıtı şöyle: "Kararı tek başıma almadım. Milli Güvenlik Konseyi üyeleri olan kuvvet komutanlarıyla ve tüm ordu komutanlarıyla birlikte alındı" dedi.

Evren'in  "Yönetime el koyma dışında başka bir seçenek yok muydu?" sorusu "Bu kararı almadan önce çok bekledik. Dönemin Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'e memleketin içinde bulunduğu duruma ilişkin ayrıntılı bir mektup gönderdik. Ama bütün girişimlerimize rağmen devletin kurumları çalışamadı." 

"Ülkenin şartları yönetime el koymamızı gerektiriyordu"

ntvmsnbc'nin haberine göre, Kenan Evren'e Tahsin Şahinkaya'nın darbe öncesi Amerika Birleşik Devletleri'ne (ABD) gidip, 11 Eylül günü döndüğü hatırlatılarak darbe için yurtdışından destek olup olmadığı ve Tahsin Şahinkaya'nın ABD'ye izin almak için mi gittiği soruldu.

Evren'in cevabı ise şöyle oldu:

"Hayır hiçbir yurtdışı desteği yoktu. Tamamen gelişen olaylar karşısında tek başıma verdiğim bir karar değil. Tüm kuvvet ve ordu komutanlarıyla birlikte verdiğimiz karardı. Çok bekledik yönetime el koymamak için. Ama zorunlu kaldık. Şahinkaya'nın seyahati NATO komutanları çerçevesinde düzenlenmiş bir ABD ziyaretiydi. Hatta gitmeden önce 'iptal edeyim' dedi. Ben de 'Git, ama 11 Eylül'de dön' emri verdim. 11 Eylül'de de geldi. İcazet alması söz konusu değildir."

Savcıların son olarak yönelttiği "Pişman mısınız" sorusu üzerine de Evren "Pişman değilim. Ülkenin şartları yönetime el koymamızı gerektiriyordu" diye konuştu.

Evren'in Avukatı Ömer Nihat Özgün İfade sonrasında soruların 12 Eylül ve öncesine ilişkin olduğunu gazetecilere açıkladı.

" Evren çok sıkıntı yaşamadı, yanında sağlık görevlisi vardı. O günkü ülkenin şartlarını anlattı. Sorular karşısında tepki göstermedi, gayet rahat bir şekilde oturarak cevap verdi. Evren açısından soruşturma sona erdi."